سفوف

سفوف داروی کوبیده ­ای است که خُشک مصرف کنند . در فرومد از ترکیبِ پودرِ مَرزه ، زیرۀ سبز ، شیرین بادیان ( شبیه رازیانه ، غیر از شیرین بیان ) ، خُردی دانه ( دانۀ چیا ) ، گُل بومادران ، ... ، نبات درست می­ شود و برای درمان بعضی دردها مثلِ سردرد که به علّت تُرش کردن است به کار می ­رود . احتمالاً اسید معده را جمع می ­کند .

سفوف

شیخ الاسلام عبدالله انصاری قَدّس اللهُ روحَهُ با این خواجه تعصّب کردی و بارها قصد او کرد و کتب او بسوخت . و این تعصّبی بود دینی که هرویان در او اعتقاد کرده بودند که او مُرده زنده می ­کند ، و آن اعتقاد عوامّ را زیان می داشت . مگر شیخ بیمار شد و در میان مرض فواق [ آنچه محتضر را در وقت نزع دست دهد . ] پدید آمد . و هر چند اطبّا علاج کردند سودی نداشت ناامید شدند . آخر بعد از ناامیدی قارورۀ شیخ بدو فرستادند و از او علاج خواستند بر نام غیری . خواجه اسماعیل چون قاروره نگرید گفت : « این آب فلان است و فواقش پدید آمده است و در آن عاجز شده­ اند و او را بگویید تا یک استار پوست مغز پسته با یک استار شکر عسکری بکوبند و او را دهند تا باز رهد و بگویید که علم بباید آموخت و کتاب نباید سوخت . » پس از این دو سفوفی ساختند و بیمار بخورد و حالی فواق بنشست و بیمار برآسود .

 چهار مقاله ، نظامی عروضی سمرقندی ، به تصحیح ؛ علّامه محمّد قزوینی و دکتر محمّد معین ، انتشارات جامی ، چاپ هفتم ، 1387 ، ص 129